Słupy energetyczne – jak kancelaria prawna może pomóc w sporach?

Słupy energetyczne zlokalizowane na prywatnych działkach mogą przysporzyć właścicielom gruntów wielu problemów. Słupy energetyczny nie tylko szpecą otoczenie, ale też ograniczają korzystanie z terenu i obniżają wartość nieruchomości. Właściciele gruntów często zadają sobie pytanie jakie prawa im przysługują w związku z funkcjonującą na ich działce infrastrukturą energetyczną: czy można żądać usunięcia słupa energetycznego? Jakie warunki trzeba spełnić by uzyskać finansową rekompensatę? W tym artykule wyjaśniamy jakie prawa przysługują właścicielom gruntów obciążonych infrastrukturą przesyłową oraz jaką pomoc kancelarii prawnej można uzyskać w sporze z firmą energetyczną.

Spór z zakładem energetycznym – od czego zacząć?

Aby wejść w spór z zakładem energetycznym musisz dokładnie poznać swoje prawa. By ustalić jakie roszczenia Ci przysługują powinieneś przede wszystkim wiedzieć czy przedsiębiorstwo energetyczne ma odpowiednią podstawę prawną do korzystania z Twojego gruntu. Jak to zrobić?

W pierwszej kolejności sprawdź księgę wieczystą swojej nieruchomości. Jeśli księga wieczysta zawiera wpis o służebności przesyłu na rzecz zakładu energetycznego, to znak, że prawdopodobnie poprzedni właściciel nieruchomości uregulował już tę kwestię i trudno będzie cofnąć takie ustalenia. Co ważne brak wpisu w księdze wieczystej nie oznacza, że automatycznie przysługują Ci roszczenia względem zakładu energetycznego. Wpis do księgi wieczystej ma bowiem charakter deklaratoryjny, a więc potwierdza już istniejące prawo. Prawo służebności przesyłu może zatem istnieć, mimo iż nie zostało ujawnione w księdze wieczystej.

Jakie dokumenty potwierdzają obecność urządzeń energetycznych?

Jeśli księga wieczysta prowadzona dla nieruchomości obciążonej infrastrukturą energetyczną nie uwzględnia wpisów o służebności przesyłu, warto odnaleźć dokumenty potwierdzające obecność urządzeń energetycznych na działce oraz wypłacone już odszkodowania i inne formy rekompensaty. Dokumentami takimi będą np. umowy dotyczące infrastruktury przesyłowej, decyzje administracyjne dotyczące instalacji przesyłowej czy inne dokumenty ograniczające prawo własności lub swobodę użytkowania gruntu.

Jeśli nie posiadasz dokumentów dotyczących urządzeń przesyłowych, złóż stosowne pisma do operatora infrastruktury energetycznej i organów administracji publicznej. Wzory wniosków znajdziesz tutaj.

Podstawa do wszczęcia sporu – jakie masz prawa jako właściciel gruntu?

Jeśli ustalisz, że zakład energetyczny nie ma odpowiedniej podstawy prawnej do korzystania z Twojej nieruchomości, przysługują Ci następujące roszczenia:

1. Roszczenie o umowne lub sądowe ustanowienie służebności przesyłu, na podstawie art. 3052 kodeksu cywilnego.
2. Roszczenie o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości przez przedsiębiorcę przesyłowego, na podstawie art. 224 kodeksu cywilnego w zw. z art. 225 kodeksu cywilnego.
3. Roszczenie negatoryjne (tj. roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń) sprowadzające się co do zasady do żądania usunięcia lub przesunięcia infrastruktury przesyłowej – na podstawie art. 222 § 2 kodeksu cywilnego.
4. Roszczenie o wykup nieruchomości przez przedsiębiorcę przesyłowego – na podstawie art. 231 § 2 kodeksu cywilnego.

O tym którego z powyższych roszczeń będziesz mógł dochodzić w sporze z przedsiębiorcą energetycznym dowiesz się po ustaleniu stanu faktycznego i prawnego własnej sprawy.

Roszczenia finansowe za słupy energetyczne – ile można uzyskać?

W sytuacji kiedy ustalisz, że masz podstawę prawną by wdać się w spór z zakładem energetycznym, możesz domagać się przyznania na Twoją rzecz odpowiednich świadczeń pieniężnych. Tytułem przykładu, rekompensaty za dotychczasowe korzystanie z części Twojej nieruchomości przez przedsiębiorstwo energetyczne możesz domagać się dochodząc przed sądem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości, co do zasady za okres do 6 lat wstecz. Możesz również domagać się uregulowania obecnego stanu prawnego poprzez wystąpienie z wnioskiem o ustanowienie służebności przesyłu i dochodzić wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu, które jest tzw. świadczeniem na przyszłość.

Wysokość rekompensaty finansowej zależy od wielu czynników ustalanych indywidualnie dla danej sprawy. Zwykle bierze się pod uwagę m.in.:

• Powierzchnię zajętą przez słup i przebiegające nad działką linie (wraz z pasem eksploatacyjnym)
• Przeznaczenie i wartość nieruchomości (czy jest to działka budowlana czy rolna – na budowlanej obecność słupa powoduje większy spadek wartości).
• Stopień uciążliwości infrastruktury energetycznej na działce.

Dokładną wysokość rekompensaty ustala zazwyczaj rzeczoznawca majątkowy lub biegły sądowy, uwzględniając powyższe czynniki. Kwoty te mogą sięgać od kilku do nawet kilkuset tysięcy złotych – w zależności od charakteru nieruchomości i skali ograniczeń spowodowanych słupem energetycznym.

Czy jest możliwe usunięcie słupa energetycznego z działki?

Prawo dopuszcza także żądanie przesunięcia infrastruktury energetycznej lub jej likwidacji. Warunkiem skutecznego domagania się powyższych roszczeń jest brak uregulowanych praw zakładu przesyłowego do korzystania z Twojej nieruchomości. Należy także pamiętać, że nie zawsze usunięcie sieci energetycznej jest w ogóle możliwe. Więcej w tym zakresie przeczytasz tutaj. 

Jak kancelaria prawna może pomóc w sporze z zakładem energetycznym? | Podsumowanie

Spory dotyczące słupów energetycznych bywają złożone – wymagają znajomości przepisów, procedur sądowych, a często także wiedzy technicznej z zakresu urządzeń elektroenergetycznych. Nic dziwnego, że wielu właścicieli decyduje się skorzystać z profesjonalnego wsparcia. Prawnicy doświadczeni w sporach z firmami przesyłowymi mogą przejąć za Ciebie większość formalności i poprowadzić sprawę od początku do końca. W czym konkretnie może pomóc kancelaria?

• Analiza sytuacji prawnej: Kancelaria sprawdzi dokumenty (księgi wieczyste, umowy, decyzje administracyjne), by zweryfikować czy przedsiębiorstwo energetyczne ma odpowiednią podstawę prawną do korzystania z Twojej nieruchomości. Jeśli nie posiadasz wystarczających dokumentów, prawnicy pomogą Ci je pozyskać. Po dokonaniu analizy prawnicy omówią przysługujące Ci roszczenia i pomogą wybrać najbardziej optymalną metodę egzekwowania Twoich praw. 
• Negocjacje z firmą energetyczną: Kancelaria sporządzi niezbędne pisma (np. wezwanie do zapłaty i propozycję ustanowienia służebności) oraz będzie reprezentować Cię w rozmowach z zakładem energetycznym, dążąc do polubownego rozwiązania sporu. Uzyskanie korzystnej ugody pozwoli Ci uniknąć długotrwałej sprawy sądowej.
• Reprezentacja w sądzie: Kancelaria przygotuje odpowiednie pisma sądowe, kompletuje dowody i będzie reprezentować Cię przed sądem, odpierając argumenty strony przeciwnej (np. zarzut zasiedzenia), walcząc o maksymalne kwoty należnej Ci rekompensaty.

Niewątpliwie wsparcie wyspecjalizowanej kancelarii znacząco zwiększa szanse na to, że spór zakończy się dla Ciebie pomyślnie. Jeśli potrzebujesz wsparcia prawnego w sporze z zakładem energetycznym, skontaktuj się z nami. Kancelaria Halaś, Konieczny i Wspólnicy ma doświadczenie w sprawach dotyczących infrastruktury przesyłowej.