Kiedy ktoś bliski odchodzi, często pojawiają się pytania związane z jego majątkiem. Niepewność i prawnicza terminologia mogą dodatkowo skomplikować sytuację. W kancelarii prawnej bardzo często słyszymy od klientów: „Mam sprawę spadkową – co dalej?” W tym artykule Kancelaria Halaś i Wspólnicy z Wrocławia przedstawi kluczowe kroki, które należy podjąć, aby przeprowadzić i zakończyć postępowanie spadkowe. Dowiesz się, jakie decyzje musisz podjąć, jakie dokumenty przygotować oraz jaką pomoc możesz uzyskać od specjalistów w dziedzinie prawa spadkowego.
Co to jest sprawa spadkowa?
Sprawa spadkowa to proces prawny, który ma na celu ustalenie, kto dziedziczy majątek osoby zmarłej (spadkodawcy). Często obejmuje ona nieruchomości, środki pieniężne na kontach bankowych, a także długi i zobowiązania, które mogą być częścią masy spadkowej. Procedury spadkowe mogą być skomplikowane, dlatego wsparcie specjalistów, takich jak Kancelaria Halaś i Wspólnicy, może okazać się nieocenione.
Od czego zacząć postępowanie spadkowe?
Pierwszym krokiem w każdej sprawie spadkowej jest decyzja, czy przyjąć spadek, a jeśli tak, to na jakich warunkach. Spadkobierca ma 6 miesięcy od momentu dowiedzenia się o śmierci spadkodawcy na złożenie jednego z trzech oświadczeń:
- Przyjęcie spadku wprost – spadkobierca przyjmuje pełną odpowiedzialność za wszystkie prawa i zobowiązania spadkodawcy, zarówno aktywa, jak i pasywa.
- Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza – oznacza, że spadkobierca odpowiada za długi tylko do wysokości wartości odziedziczonego majątku.
- Odrzucenie spadku – spadkobierca nie dziedziczy majątku, ale też nie odpowiada za długi spadkodawcy.
Niezłożenie żadnego z powyższych oświadczeń w ciągu 6 miesięcy oznacza automatyczne przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza.
Gdzie złożyć oświadczenie?
Oświadczenie można złożyć przed sądem lub u notariusza. W przypadku sądu opłata wynosi 100 zł. Jeśli masz wątpliwości co do wyboru odpowiedniej formy, warto skonsultować się z prawnikiem. Kancelaria Halaś i Wspólnicy pomoże Ci w podjęciu właściwej decyzji oraz przeprowadzi Cię przez każdy etap postępowania spadkowego.
Kiedy niezbędne jest postępowanie sądowe?
Nie każda sprawa spadkowa wymaga postępowania sądowego. Jednak są sytuacje, w których taki krok jest konieczny, zwłaszcza gdy w skład spadku wchodzi nieruchomość lub inne wartościowe składniki majątku. Postępowanie przed sądem ma na celu formalne stwierdzenie nabycia spadku i umożliwienie spadkobiercom zarządzanie odziedziczonym majątkiem.
Jak złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku?
Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku może złożyć każda osoba, która uważa się za spadkobiercę lub ma interes prawny w prawidłowym wskazaniu spadkobierców, np. wierzyciel spadkodawcy. Dokument składa się w sądzie rejonowym właściwym dla ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego.
Warto pamiętać, że prawo do złożenia wniosku nie ulega przedawnieniu, co oznacza, że można to zrobić w dowolnym czasie. Aby złożyć wniosek, należy dołączyć akt zgonu spadkodawcy oraz inne dokumenty, np. akt urodzenia lub małżeństwa, jeśli jest potrzeba wykazania pokrewieństwa.
Od wniosku pobierana jest opłata sądowa w wysokości 100 zł oraz dodatkowa opłata 5 zł za wpis do rejestru spadkowego.
Jak wygląda rozprawa sądowa?
Sądowe stwierdzenie nabycia spadku nie może nastąpić wcześniej niż po upływie 6 miesięcy od śmierci spadkodawcy, chyba że wszyscy spadkobiercy złożą swoje oświadczenia. Na rozprawę są wzywani wnioskodawca oraz inne osoby wskazane we wniosku jako potencjalni spadkobiercy. Po przeprowadzeniu rozprawy, sąd wydaje postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku.
Alternatywa – notarialne poświadczenie dziedziczenia
Jeżeli wszyscy spadkobiercy są zgodni co do podziału majątku, możliwe jest skorzystanie z notarialnego poświadczenia dziedziczenia. Jest to szybka i mniej formalna alternatywa wobec postępowania sądowego. Kancelaria notarialna wystawia akt poświadczenia dziedziczenia, który ma taką samą moc prawną jak postanowienie sądu. Proces ten jednak wymaga obecności wszystkich spadkobierców u notariusza.
Jak podzielić spadek?
Po stwierdzeniu nabycia spadku, spadkobiercy mogą przystąpić do jego podziału. Istnieją dwie podstawowe formy podziału spadku:
- Umowny podział spadku – zawierany pomiędzy wszystkimi spadkobiercami. W przypadku nieruchomości, taki podział musi zostać przeprowadzony u notariusza w formie aktu notarialnego. Jest to możliwe, jeśli wszyscy spadkobiercy są zgodni co do sposobu podziału.
- Sądowy podział spadku – jeśli spadkobiercy nie są zgodni, każdy z nich może złożyć do sądu wniosek o podział spadku. Wnioskodawca może zaproponować swoją wersję podziału, jednakże ostateczna decyzja należy do sądu, który może dokonać podziału w sposób niezależny od propozycji uczestników postępowania.
Do wniosku o dział spadku należy dołączyć szereg dokumentów, takich jak postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia, inwentarz majątku spadkowego, a także dokumenty potwierdzające własność nieruchomości.
Sprawa spadkowa – podsumowanie
Podjęcie decyzji o przyjęciu lub odrzuceniu spadku to pierwszy krok w każdej sprawie spadkowej. Następnie spadkobiercy muszą zadbać o formalności, takie jak złożenie wniosku o stwierdzenie nabycia spadku. Postępowanie może odbywać się zarówno przed sądem, jak i u notariusza, a podział spadku może być przeprowadzony umownie lub sądownie. Sprawy spadkowe bywają skomplikowane i mogą trwać latami, dlatego warto skorzystać z pomocy kancelarii prawnej. Kancelaria Halaś i Wspólnicy z Wrocławia zapewni Ci kompleksową obsługę prawną, dzięki której proces dziedziczenia przebiegnie sprawnie i zgodnie z prawem. Skontaktuj się z nami już dziś!