W bieżącym roku weszła w życie długo wyczekiwana dyrektywa w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju, która rozszerza obowiązki sprawozdawcze dotyczące wpływu przedsiębiorstw m.in. na środowisko.
Od kiedy?
Wprowadzenie nowych regulacji prawnych zostało podzielone na kilka etapów:
I etap – za 2024 rok (rok obrotowy zaczynający się od 1 stycznia i po tej dacie), będą raportować te podmioty, które obecnie raportują na podstawie przepisów dyrektywy NFRD (Nonfinancial Disclosure Reporting Directive) i implementującej je ustawy o rachunkowości (dalej UoR). Dotyczy to zatem największych z dużych jednostek zainteresowania publicznego. Raportowanie obowiązuje na poziomie albo jednostki (indywidualne), albo na poziomie grupy (skonsolidowane). W oby przypadkach kluczowy wskaźnik to przekroczenie 500 pracowników oraz jednego z progów finansowych wskazanych w art. 49b ust. 1 UoR, w przypadku raportowania na poziomie jednostki albo jednego z progów wskazanych w art. 55 ust. 2b ust. UoR, w przypadku raportowania na poziomie grupy. Raport ukazuje się w roku 2025.
Porady online
Prawniczy Help Desk
II etap – za 2025 rok (rok obrotowy zaczynający się od 1 stycznia i po tej dacie), będą raportować wszystkie pozostałe duże jednostki (niezależnie do tego czy są notowane na giełdzie czy nie), w tym jednostki dominujące dużych grup kapitałowych, czyli takie, które spełniają przynajmniej dwa z następujących warunków: zatrudniają ponad 250 pracowników oraz generują ponad 40 mln euro przychodów netto ze sprzedaży lub 20 mln euro sumy bilansowej. Raport ukazuje się w roku 2026.
Dla grup podmiotów z etapu I i II istotne jest to, że jeżeli jednostka dominująca spełni progi do raportowania na poziomie jednostki oraz na poziomie grupy, to wystarczy, że zaraportuje na poziomie grupy.
III etap – za 2026 rok (rok obrotowy zaczynający się od 1 stycznia i po tej dacie), będą raportować:
• małe i średnie spółki giełdowe,
• tzw. mała i niezłożona instytucja (określone w art. 4 ust. 1 pkt 145 rozporządzenia (UE) nr 575/2013), o ile są one dużymi jednostkami (notowanymi lub nie) lub małymi i średnimi spółkami giełdowymi,
• wewnętrzne zakłady ubezpieczeń i wewnętrzne zakłady (określone w art. 13 pkt 2 oraz 5 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/138/WE), o ile są one dużymi jednostkami (notowanymi lub nie) lub małymi i średnimi spółkami giełdowymi.
Raport ukazuje się w roku 2027.
W dalszych latach, zobowiązane do raportowania będą również podmioty spoza UE, które generują w UE obrót przekraczający 150 mln euro oraz posiadają oddział na terytorium UE.
Powyższe ramy czasowe nie oznaczają, że kwestie agendy ESG można odłożyć na później. Należy mieć na uwadze, że do poprawnego sporządzenia raportów z zakresu zrównoważonego rozwoju koniecznie będzie zebranie i odpowiednie analizowanie (być może obecnie jeszcze niegromadzonych) informacji na temat prowadzonej działalności. Co więcej, do chwili obecnej nie jest wiadome, czy podmioty, które zostaną objęte regulacją od II bądź III etapu, zobowiązane będą do przedstawienia danych porównawczych za rok wcześniejszy.
Poprawna interpretacja przepisów prawa omawianej materii wymaga w szczególności dobrej znajomości teorii prawa Unii Europejskiej, prawa ochrony środowiska UE i prawa ochrony klimatu UE. Wśród gąszczu nowych przepisów prawnych, dobrze mieć obok siebie specjalistę z zakresu zrównoważonego rozwoju, który pomoże sprawnie przebrnąć przez regulacje prawne oraz pomoże poukładać procesy w spółce, które dalej przełożą się na poprawne wypełnienie obowiązków z zakresu zrównoważonego rozwoju, zwłaszcza, że państwa członkowskie zobowiązane są do wprowadzenia sankcji za nieprawidłową realizację obowiązków raportowych, w tym sankcji obejmujących administracyjne kary finansowe.
